“Who does not respect and not value your past is not worthy of respect, present or future rights to.” Marshal Józef Piłsudski „Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości.” Marszałek Józef Piłsudski
Fiat Cingoletta 2800 znany też jako Fiat Cingoletta CVP-4
Czy rozpoznacie typ transportera na zdjęciu?
Autor: Maciej Tomaszewski
Co zobaczyliście na tym zdjęciu? To Universal Carrier? A może Loyd Carrier? Windsor Carrier? Nic podobnego. Na zdjęciu widnieje prototypowy pojazd oznaczony jako Fiat Cingoletta 2800 znany też jako Cingoletta CVP-4 albo Cingoletta 43. Nie zmienia to jednak faktu, że był to niemal wierny klon tak mechaniczny, jak i w organizacji wnętrza, jak też i z samego wyglądu, rozwiązań zastosowanych na brytyjskim Universal Carrier - choć pojazd był nieco większy i cięższy.
Italia przystąpiła do wojny bez odpowiednich pojazdów to transportu piechoty czy grup zwiadowczych. Szczerze mówiąc, to także bez odpowiednich czołgów, bo ich siły pancerne opierały się na tankietkach, ale o tym przy innej okazji. Były to poważne zaniedbania i starano się je nadrobić. Jednak podczas wojny Włosi nie znaleźli dostatecznych sił i środków by konkurować z aliantami. Produkcja spadała a coraz więcej materiałów stawało się deficytowymi. Włoskim sposobem na szybkie zyskanie pojazdu opancerzonego do transportu piechoty, było opancerzenie już istniejących udanych podwozi pojazdów w wyniku czego powstały transportery opancerzone Fiat-SPA S37 czy SPA Dovunque 35 Protetto oraz opancerzone ciężarówki jak np. ciężarówki Fiat 665NM Protetto. Prowizorycznie też na wielu pojazdach wojskowych dodawano jakieś opancerzenie w warsztatach polowych.
Przedstawiciele Regio Esercito, byli pod wrażeniem tzw. cingolette Vickersa czyli pojazdów Universal Carrier, które boleśnie dały się Włochom we znaki w Afryce Północnej. Zaczęli poszukiwać możliwości szybkiego stworzenia pojazdów gąsienicowych dla piechoty np. na bazie istniejących już podwozi od czołgów lekkich, które byłyby też platformami do zainstalowania karabinu maszynowego, moździerza lub miotacza ognia. Firma Ansaldo zaproponowała pojazd Cingoletta CVP-5 (znany też jako Ansaldo L40 lub też Cingoletta L6/40) na podwoziu czołgu lekkiego L6/40. Pojazd CVP-5 jak na transporter był dobrze opancerzony i silnie uzbrojony, ale zbyt drogi by w tym momencie produkować go i użytkować na dużą skalę.
CVP-4 widok od góry. CVP-4 widok z przodu. Tradycyjnie dla Włoch miejsce kierowcy znajdowało się po prawej stronie. Jarzmo broni z pancerną osłoną na lufę przeznaczone było na km Breda Mod.38.CVP-4 widok z tyłu. Tak jak w Universal Carrier tylny most znajdował się na zewnątrz opancerzenia.
CVP-4 widok z boku.
Preferowano więc prostszy i tańszy prototyp Cingoletta CVP-4 przedstawiony przez firmę Fiat. Prototyp tego pojazdu wykonany w okresie od lipca do października 1941 r. Gotowy prototyp w grudniu 1941 r. przekazano do badań C.S.M. (Centro Studi della Motorizzazione czyli Centrum Studiów Motoryzacji). Niestety protokół z badań z dnia 4 lipca 1942 r. nie był pochlebny i prototyp odesłano do poprawek do producenta. Ponowne badania rozpoczęły się 18 grudnia 1942 r. Po zakończeniu kolejnych prób, mimo zastrzeżeń transporter został zaakceptowany 19 lutego 1943 r. Produkcji jednak nie udało się rozpocząć przed zawieszeniem broni, bo nie pozwolił na to niski priorytet projektu spowodowany opuszczeniem Afryki, jak też niska wydolność przemysłu i braki surowcowe. Spowodowało to zakończenie przedsięwzięcia na etapie prototypu.
W takzwanym „międzyczasie” na początku 1942 r. prototyp wyposażono w radiostację RF1CA z automatycznie podnoszoną anteną. Rozważano też możliwość wyposażenia CVP-4 w działko automatyczne 20 mm Oerlikon 20/70 co jest nieco zaskakujące skoro podstawowym typem takiej broni w Regio Esercito było działko Breda Modello 35 kalibru 20/65. Jednak było to możliwe dlatego, że firma Ansaldo miał licencję na produkcję Oerlikona. Innych pomysłów już nie udało się zrealizować.
Kadłub pojazdu, tak jak w Universal Carrier był podzielony na dwa przedziały, z których w przednim znajdowało się miejsce dla dwuosobowej załogi. Siedzący obok kierowcy strzelec pojazdu miał dysponować ciężkim karabinem maszynowym Breda Mod.38 kalibru 8 mm w jarzmie kulistym, co jest wydatną różnicą w porównaniu do uniwersalnego stanowiska dla wielu broni na Universal Carrier, choć też przez to mniej bezpiecznego dla strzelca.
Uniwersal Carrier, który zdobył tak duże uznanie dowództwa włoskiego, że chcieli mieć podobny pojazd.Loyd Carrier, być może podwozie tego pojazdu posłużyło za wzór dla Włochów.
Przedział ładunkowy zorganizowany był też podobnie jak w Universal Carrier i przegradzała go obudowa w której znajdował się silnik z przeniesieniem napędu na tylne koła napędowe. Po bokach znajdowały się przestrzenie do przewozu w sumie do 6 żołnierzy lub ładunku do 1000 kg. Łącznie z załogą CVP-4 mógł 8 żołnierzy. Widoczną z zewnątrz różnicą jest podwozie z 4 kołami nośnymi na każdym boku gdy Universal Carrier miał po 3. Podobieństwo wózka kół nośnych do zawieszenie typu Horstmann z Universal Carrier jest uderzające i wygląda na to, że dokładnie je skopiowano, tylko zainstalowano po dwa takie wózki z każdej strony. Po dwa takie wózki miały też np. brytyjskie Loyd Carrier i późniejszy US T-16 Ford Universal Carrier, tylko że te konstrukcje miały tylny wózek stanowiący lustrzane odbicie przedniego. We włoskim rozwiązaniu tylny wózek był identyczny z przednim. Włosi przy okazji kopiowania zlikwidowali braki podstawowej wersji Universal Carrier, jakimi były: mała wytrzymałość tylnego mostu, szybkie zużywanie się tylnych kół jezdnych i zbyt łatwe zrzucanie gąsienic. Na Fiat Cingoletta 2800 instalowano silnik o mocy 66 KM a przewidywano możliwość instalacji silników o mocy 66-80 KM. Mimo wyższej wagi bo 4,76 tony w pełnym obciążeniu, CVP-4 był szybszy od odpowiednika wroga i rozwijać prędkość 61 km/h. Promień skrętu 2 m. Pancerz z przodu 14 mm a nachylone płyty 9 mm. Powierzchnie boczne 9 mm. Dno 6 mm.
Dane taktyczno-techniczne CVP-4
Państwo:
Włochy
Typ:
Cingoletta CVP-4
Masa z ładunkiem:
4,76 ton
Opancerzenie:
6 do 14 mm
Moc silnika
66-80 KM
Prędkość na drodze:
61 km/h
Załoga:
2 + 6
Uzbrojenie: 1 km 8 mm Breda Modello 1938
Dla uzyskania dodatkowej pojemności zaprojektowano opancerzone przyczepy opracowane przez firmę Viberti. Miała ona z przodu 8mm pancerz a na pozostałych powierzchniach po 6mm. Jej masa własna to 340 kg a z ładunkiem 480 kg. Wymiary przyczepy: długość z dyszlem 2.45 m; szerokość 1.41 m, wysokość 1.03 m. Skrzynia ładunkowa miała długość 1,40 m; szerokość 0,96 m; wysokość 0,5 m.
